PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ LABORATUVARI
Çankaya Üniversitesi Psikoloji Laboratuvarı (PsychayaLab) Psikoloji Bölümü çatısı altında, Çankaya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanlığı’nın sağladığı finansal destekle kurulmuştur. Bilişsel ve klinik olmak üzere PsychayaLab’ta iki farklı alt alanda çalışmalar yürütülmektedir.
BİLİŞSEL AMAÇLI KULLANIMI
Bilişsel Psikoloji alanındaki araştırmalarda, uyarıcılar bir bilgisayar aracılığıyla sunulur ve davranışsal data (tepkiler ve tepki süresi) kaydedilir. Uyarıcıların katılımcılara sunulması ve katılımcılardan elde edilen tepkilerin kaydedilmesi için E-prime deneysel paket programı ve SuperLab programı laboratuvarımızda kullanılır. E-prime ya da SuperLab aracılığıyla ayrıca tepki cihazının ilgili tuşlarına basarak katılımcılar seçimlerini yapar.
Uyarıcı olarak kelime ya da resimlerle çalışmalar yürütülmektedir. Uyarıcıları seçmek için kullanılan veritabanları aşağıdaki gibidir:
Resim Veritabanı
Lang, P.J., Bradley, M.M. and Cuthbert, B.N. (2008). International affective picture system (IAPS): Affective ratings of pictures and instruction manual. Technical Report A-8. University of Florida, Gainesville, FL.
Türkçe Kelime Veritabanları
Tekcan, A. İ. ve Göz, İ. (2005). Türkçe Kelime Normları. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
Gökçay, D. ve Smith, M. A. (2011). TÜDADEN: Türkçe’de Duygusal ve Anlamsal Değerlendirmeli Norm Veri Tabanı. Bilgi işleyen makine olarak beyin. Ed: Haluk Bingöl. Pan Yayıncılık: İstanbul.
Göz, İ. (2003). Yazılı Türkçenin kelime sıklığı sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Bölümümüz derslerinden PSY331-Testing and Measurement in Psychology ve PSY410-Neuropsychological Tests kapsamında ve lab çalışmalarında kullanılmak üzere Raven Standart Progresif Matrisler Testi (RSPM), IOWA Kumar Testi (bilgisayar versiyonu), Görsel İşitsel Sayı Dizisi Testi B Formu (GİSD-B), Stroop Testi TBAG formu vardır. Ayrıca, çalışmalara katılan sağlıklı genç ve yaşlı yetişkinleri belirlemek amacıyla kullanılan tarama testleri mevcuttur.
1. Raven Standart Progresif Matrisler Testi. Raven, J. C., Court, J. H. ve Raven J., 1992; Karakaş ve ark., 2006.
2. IOWA Kumar Testi. Bechara, A. (2007). Iowa gambling task (IGT) professional manual. Lutz: Psychological Assessment Resources.
3. Görsel İşitsel Sayı Dizileri Testi- Yetişkin Formu: GİSD-B. Koppitz, 1977; Karakaş ve Yalın, 1995.
4. Stroop Testi TBAG Formu. Stroop, 1935; Karakaş ve ark., 1999.
5. Standardize Mini Mental Test. Folstein, Folstein ve McHugh,1975; Güngen ve ark., 2002
6. Geriatrik Depresyon Ölçeği. Scheikh ve Yesavage, 1986; Ertan ve Eker, 2000.
7. İşlevsel Faaliyetler Anketi. Pfeffer ve ark., 1982; Selekler ve Cangöz,2004.
8. Beck Depresyon Envanteri. Beck,1961; Hisli, 1988.
KLİNİK AMAÇLI KULLANIMI
Psikoloji laboratuvarındaki çift salonu (izleyici ve gözlem salonları), tek taraflı ayna ve ses sistemi Psikoloji Bölümü Lisans Programı’ndaki bölüm derslerinden PSY 246 Observation and Interview Techniques (Gözlem ve Görüşme Teknikleri) dersinde ve diğer klinik psikoloji dersleri kapsamında teorik bilginin uygulama ile pekiştirilmesi amacı ile kullanılmaktadır.
Klinik materyallar psikolojik testlerden WISC-III-R (Wecshler Intelligence scale for Children-III-R) Wecshler Çocuklar için Zekâ Testi (3. Versiyon, Metin Revizyonu, Rorschach Mürekkep Lekesi Testi (Rorschach Inkblot Test), Tematik Algı Testi (Thematic Apperception Test), Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri’ni (Minnesota Multiphasic Personality Inventory) içermektedir.
İlgili dersleri alan öğrenciler laboratuvarda izleyici salonunda bulunurlar. Gözlem salonunda ise dersin öğretim elemanı standart klinik görüşme, klinik görüşme tekniklerinin ve psikolojik testlerin uygulamalarını gönüllü katılımcılarla yapar. Ses ve görüntü sistemi ile gözlem odasının bilgileri izleyicilerin olduğu salona iletilirken, uygulama yapan görüşmeciler izleyicilerin olduğu salonun sesinden ve görüntüsünden etkilenmezler. Görüşme esnasında izleyici öğrenciler gözlem salonundaki uygulamaları takip etme, not alma ve geribildirim verme çalışmalarını gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, gözlem salonunda öğrencilerin uygulama yapmaları sağlanmaktadır. Bu durumlarda dersin öğretim elemanı da öğrencilere uygulamaları ile ilgili geribildirimlerde bulunmaktadır. Kısacası, klinik psikoloji dersleri kapsamında her psikoloji öğrencisine, teorik bilgisini pekiştirmesi amacı ile klinik becerilerini uygulama imkânı tanınmaktadır.